علل خونریزی از مقعد

بر اساس یک سری بررسی های صورت گرفته ،مشخص شده است که خون ریزی زمانی رخ می دهد که در هنگام اجابت مزاج فشار وارد شود،یا یبوست و یا اسهال مزمن نیز می توانند عامل خونریزی مقعدی باشندولذا باید وجود خون در مدفوع را جدی گرفت و برای بررسی علل ان باید یک دکتر فرد را معاینه کند.

خون ریزی مقعدی به چه دلایلی روی می دهد؟

باید بگوییم که عوامل متعددی در بروز خون ریزی مقعدی دخالت دارند که در زیر به تعدادی از این عوامل اشاره شده است:

• کولیت ناشی از کم خونی (التهاب روده بزگ به دلیل کاهش جریان خون )
• در هم رفتگی روده (وارد شدن بخش از روده در قسمت دیگر آن )
• دیورتیکولوز (برآمدگی کوچکی که روی دیواره ی روده ها ایجاد می شود)
• آنژیودیسپلازی (ناهنجاری رگ های خونی نزدیک روده ها)
• ایجاد شکاف مقعد (پارگی پوست مقعد)
• سرطان مقعد
• کولیت اولسراتیو (کولیت زخمی )
• وجود سندرم زخم مقعدی منفرد (به وجود آمدن زخم بر روی دیواره مقعد )
• پرولاپس مقعد (بیرون زدن مقعد از جای اصلی خود )
• پرتو درمانی (رادیوتراپی یا اشعه درمانی )
• کولیت کاذب (التهاب روده بزرگ به واسطه عفونت )
• التهاب مقعد
• دچار بودن فرد به بواسیر
• مسمومیت غذایی
• اسهال
• بیماری کرون
• یبوست
• پولیپ روده
• سرطان روده

بر اساس بررسی های انجام گرفته در این زمینه ثابت شده است که ،هموروئید یا بواسیر یکی از شایع ترین دلایل خون ریزی مقعدی می باشد ،زیرا در صورت بروز این بیماری رگ های خونی برجسته می گردند ،در صورتی که فرد دچار بیماری بواسیر یا هموروئید باشد ،اغلب بعد از اجابت مزاج ،خون دفع می گردد در این حالت خون به صورت جدا از مدفوع می باشد و زیاد با آن مخلوط نشده است.در حقیقت باید بگوییم که حدود ۹۹% خون ریزی های مقعد به دلیل بواسیر می باشد.

یکی دیگر از بیماری های شایع مقعدی که دارای علامتی مشابه ،یعنی دفع خون از مدفوع را دارد ،فیشر یا شقاق های مقعدی می باشد که به خاطر پارگی ریز پیرامون مقعد بروز می کنند .دلیل بروز ایم بیماری یبوست های طولانی وبه دنبال آن فشار پی در پی جهت اجابت مزاج است.

ولی در مواردی که در خون ریزی مدفوعی ،خون و مدفوع کاملا ً باهم مخلوط شده باشند ،شایع ترین دلیل آن می تواند ،اسهال خونی عفونی به شمار رود ولی باید بگوییم که دو بیماری مهم دیگر یعنی کولیت زخمی و سرطان روده بزرگ را می توان از دلایل خون ریزی طولانی مدت مدفوعی برشمرد.

یکی دیگر از بیماری های شایعی که سبب خون ریزی های مدفوعی می گردد وجود میکروب ها و انگل ها می باشد ،اسهال های خونی که به خاطر این عوامل به وجود می آیند اغلب دارای سیر حادی می باشند ،یعنی در طول چند روز به وجود می آیند و بیمار را دچار اسهال شدید می کنند که همراه با دفع خون می باشد اسهال های خونی را خوشبختانه می توان با استفاده از آنتی بیوتیک ها فبه راحتی درمان نمود.

در مورد کولیت زخمی هم باید بگوییم که این بیماری ،یک بیماری خود ایمنی به شمار می آید که در آن مخاط روده بزرگ با هجوم سلول های دفاعی زخم شده و بیمارمبتلا به درد شکم ،اسهال و خون ریزی می کند.این بیماری دارای سیر مزمنی می باشد و تا سال ها فرد به دلیل وجود این بیماری باید دارو مصرف کند و دچار مشکل می شود.

چون سرطان روده دارای شیوع بیشتری می باشد ولی خوشبختانه قابل درمان است ؛لذا در هر گونه خونریزی مدفوعی باید از بیمار کولونوسکوپی به عمل بیاید تا پزشک اطمینان حاصل کند که روده بیمار سالم می باشد.

و باید بگوییم که در طی سال های اخیر پون پزشکان زیادی در رشته فوق تخصص گوارش تحصیل نموده اند لذا انجام کولونوسکوپی کامل میسر گریده است. در اینجا لازم است که اشاره کنیم که در صورتی که بیماری سرطان کولون رود تشخیص داده شود می توان با جراحی آن را کاملا درمان نموده و باعث بهبود بیمار و عمر طولانی وی شد.و تنها راهی که می توان این بیماری را زود تشخیص داد ،انجام کولونوسکپی می باشد که توسط یک پزشک حاذق انجام می شود.

سرطان روده دارای سه علامت ، درد شکم ،تغییر اجابت مزاج و خونریزی مدفوعی می باشد ولی باید این نکته را فراموش نکرد که امکان دارد یک بیمار تنها دارای درد شکم باشد و دیگر علامت ها را نداشته باشد ،در افراد مسن باید همیشه به کاهش وزن توجه زیادی شود. باید بگوییم که خون ریزی مقعدی در اغلب موارد به شکل خون موجود در مدفوع ،بر روی دستمال توالت و یا کاسه توالت دیده می شود .خون که در خون ریزی مقعدی دیده می شود دارای رنگی از قرمز روشن تا قهوه ای تیره می باشد.

دقت شود در صورتی که ،خون دارای رنگ روشنی است و بلافاصله پس از دفع مدفوع بروز می کند و در ضمن فرد دارای سابقه ابتلا به بواسیر در گذشته است ،با روش های مختلف می توان این مسئله را کنترل نمود.ولی در صورتی که به سادگی نتوان این خونریزی را کنترل نود ،باید سریع به پزشک مراجعه نمود تا او پس از انجام معاینه و بررسهای مورد نیاز دلیل بروز این خون را تشخیص دهد.

چه زمانی باید به پزشک متخصص مراجعه شود؟

فرد بیمار باید در سه مرحله برای درمان به دکتر مراجعه داشته باشد.

۱ ) در صورتی که خون ریزی مقعد همراه با هر یک از علامت های زیر باشد باید فورا و به صورت اورژانسی به پزشک مراجعه شود.

• تاری دید
• سرگیجه و چرخیدن سر بعد از ایستادن
• کاهش پیدا کردن ادرار
• سردی ،رطوبت و رنگ پریدگی پوست
• داشتن حالت تهوع
• گیجی
• غش کردن
• داشتن تنفس تند و سطحی

۲ ) در صورتی که خون ریزی مقعد دارای خصوصیات زیر باشد بهتر می باشد که بیمار در اولین فرصت مورد معاینه پزشک قرار بگیرد.

• خون ریزی مدام یا شدید
• خون ریزی همراه با درد یا انقباضات شدید شکمی باشد
• همراه با درد مقعد باشد

۳ ) در صورتی که خون ریزی مقعد از یکی دو روز بیشتر شود و برای فرد آزار دهنده باشد باید توسط پزشک بررسی و معاینه شود.

در اینجا لازم است که این نکته را یادآور شویم که خون ریزی مقعدی در افرادی که دارای سن تر از چهل سال می باشند ،دلیل خون ریزی مقعدی آن ها عواملی مانند دفع مدفوع سفت ،شکاف مقعد ،و یا عواملی مانند این ها می باشد که می تواند با استفاده از پماد آنتی هموروئید این مشکل را به راحتی برطرف نمود.

نحوه درمان خون ریزی مقعد در منزل

باید بگوییم چنانچه دلیل بروز خون ریزی که دلیل آن عواملی مانند بیماری هموروئید است ،می توان به راحتی در منزل با رعایت نکات زیر آن را درمان نمود ولی در صورتی که میزان خون ریزی زیاد باشد و یا اینکه نتوان به آسانی آن را قطع کرد ،باید در این صورت به پزشک مراجعه شود واین نوع از درمان نه تنها نمی تواند دارای نتیجه مطلوبی باشد ،بلکه امکان دارد موجب بدتر شدن وضعیت بیمار گردد.

• استفاده نمودن از دستمال توالت : سعی کنید که از دستمال توالت نرم دولایه استفاده نمایید ،در صورت لزوم می توانید آن را با خود به سر کار نیز ببرید ،همیشه سعی کنید از دستمال توالت نرم برای خشک کردن خود استفاده نمایید ،بیماران اغلب از دستمال توالت های زبر استفاده می کنند.
• ناخن ها را کوتاه نگه دارید : درست است که ناخن های بلند مد روز است ولی این ناخن های بلند برای شما خطر دارند.امکان دارد این ناخن در هنگام تمیز کردن خود موجب پارگی یکی از رگ های بدن شده و خون ریزی ایجاد کند.
• مقعد خود را چرب نگه دارید : در صورتی که مقعد فرد چرب باشد ،این مسئله می تواند به دفع راحتر مدفوع او کمک زیادی بکند.
• توجه به نوع غذا و روش خوردن آن : در زمان غذا خوردن ،سعی کنید که غذای خود را به خوبی بجوید و دقت داشته باشید که این غذا باید از قعد شما خارج گردد ،حتی در صورتی که هضم نشده باشد ،باز باید از مقعد دفع گردد.درست است که این مسئله کمتر برای افراد پیش می آید ولی در صورتی که در زمان غذا خوردن یک قطعه استخوان کوچک خورده شود ،امکان دارد این استخوان در زمان عبور از مقعد موجب پارگی و خون ریزی مقعد شود.
• نوشیدن مایعات کافی : سعی کنید که روزانه ۶ تا ۸ لیوان آب بخورید .آب موجب نرم شدن مدفوع شده و موجب می شود که به راحتی از بدن خارج شود و نیاز به زور زدن بیش از اندازه نباشد.زور زدن احتمال خون ریزی از بدن را بالا می برد.
• استفاده از غذاهای فیبردار : همه پزشکان به بیماران خود سفارش می کنند که حتما از میوه ها و سبزیجات و حبوبات و غلات به اندازه کافی مصرف کنند زیرا این مسئله موجب افزایش حجم مدفوع و در نهایت مانع ایجاد فشار در حین دفع مدفوع می گردد.

***نکته :

همان گونه که در بالا نیز اشاره کردیم ،مهمترین راه تشخیص خون ریزی مقعدی ؛انجام کولونوسکپی می باشد زیرا با انجا این تست می شود به راحتی دلیل بروز خون ریزی را تشخیص داده و روش درمانی مناسب را برای آن انتخاب کرد.